“Aşı ile Güvenli Bir Gelecek”
Geçtiğimiz hafta Polio Günüydü. Çocuk felci (polio) hakkında bilinçlenmek ve farkındalık
oluşturmak için bu günü hatırlamak, hepimiz için büyük önem taşıyor. Çocuk felci,
özellikle küçük yaştaki çocukları etkileyen bulaşıcı bir hastalıktır. Neyse ki; modern tıbbın
ve aşıların gücü sayesinde, bu hastalıkla mücadelede büyük adımlar atıldı. Ancak hâlâ
küresel çapta, tamamen yok edilmiş değil.
Polio, “poliovirüs” adı verilen virüsün yol açtığı bulaşıcı bir hastalıktır. Bu virüs, genellikle
ağız yoluyla alınır ve sindirim sistemine yerleşerek vücudu enfekte eder. Hastalık,
merkezi sinir sistemini etkileyerek felce neden olma potansiyeline sahiptir. Özellikle
hijyen koşullarının kötü olduğu bölgelerde hızla yayılabilir. Polio, insanlara su veya
yiyecek yoluyla bulaşabileceği gibi, enfekte olmuş kişilerin dışkısı ile de yayılabilir.
Poliovirüs enfeksiyonlarının büyük bir çoğunluğu hafif seyirli olsa da, hastalığın en ağır
şekli merkezi sinir sistemini etkileyerek felce yol açabilir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) verilerine göre, poliovirüsle enfekte olan 200 kişiden
birinde felç gelişebilir. Bu vakaların %5-10’u solunum kaslarının felç olması nedeniyle,
ölümle sonuçlanabilir.
1950’li yıllarda geliştirilen polio aşısı, dünya genelinde milyonlarca insanın hayatını
kurtardı. Ancak, maalesef bu hastalık bazı ülkelerde hâlâ yayılmaya devam ediyor.
1988’de dünya genelinde yıllık yaklaşık 350 bin çocuk polioya yakalanırken, 2023’te bu
sayı Dünya Sağlık Örgütü’ nün (WHO) verilerine göre 200’ün altına düşmüş. Bu büyük bir
başarı, fakat daha fazla çaba gerekiyor.
Türkiye’de çocuk felci aşısı, uzun yıllardır rutin aşılama programının bir parçası ve bu
sayede çocuk felci ülkemizde 1998’den bu yana, yerel vakalara rastlanmadı. Ancak,
aşılanmayan bireyler ve bu konuda farkındalığın düşük olduğu ülkelerden gelen göçlerle
birlikte, risk devam ediyor. Bu yüzden ailelerin, özellikle bebeklerinin ve çocuklarının
aşılarını eksiksiz yaptırmaları çok önemli!
Polioyu tamamen ortadan kaldırmak için uluslararası iş birliğine ve toplumun
bilinçlenmesine büyük ihtiyaç var. Ülkemizde aşı karşıtlığı son yıllarda artmış olsa da,
bilimsel veriler aşının ne kadar etkili ve güvenli olduğunu gösteriyor. Aşılanmış bir
toplum; sadece kendini değil, aynı zamanda aşılanamayan bağışıklık sistemi zayıf
bireyleri de korur.
Dünya Polio Günü’nde, bu hastalığı tamamen yeryüzünden silene kadar mücadeleye
devam etmemiz gerektiğini hatırlamalıyız.
Her aşı, bir çocuğun gelecekte sağlıklı bir yaşam sürmesine katkı sağlar.
Hep birlikte, aşı ile korunalım.
Sağlık ve Sevgiyle Kalın.
Şeref Taylan Berber
27 Ekim 2024