HIV ve AIDS
Bilinçlen, Korun, Destek Ol!
Her yıl 1 Aralık, Dünya AIDS Günü olarak kutlanıyor. Bu özel gün, HIV/AIDS ile yaşayan milyonlarca insanın haklarını, sağlığını ve yaşam kalitesini savunmak için farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Bugün, bir birey olarak üzerimize düşen sorumlulukları hatırlamak ve HIV/AIDS konusunda bilgi edinmek için bir fırsat.
HIV ve AIDS Nedir?
HIV (Human Immunodeficiency Virus), bağışıklık sistemimizi zayıflatan ve bizi enfeksiyonlara karşı savunmasız hale getiren bir virüstür. Tedavi edilmediğinde, HIV, AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) adı verilen ilerlemiş bir evreye geçebilir. AIDS, vücudun enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı kendini savunma yeteneğini büyük ölçüde kaybettiği bir durumdur. Ancak, günümüzdeki tıbbi gelişmeler sayesinde erken teşhis ve tedaviyle HIV, kontrol altına alınabiliyor ve AIDS evresine ilerlemesi önlenebiliyor.
Dünya Geneli ve Türkiye’deki Durum
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) verilerine göre, 2023 itibarıyla dünya genelinde yaklaşık 38 milyon insan HIV ile yaşıyor. Her yıl 1,5 milyon yeni vaka tespit ediliyor. Türkiye’de ise 2023 yılı verilerine göre 30 bine yakın HIV pozitif birey olduğu biliniyor. Ancak bu sayılar, yeterli farkındalık ve test yaptırmama nedeniyle tam olarak gerçeği yansıtmayabilir.
HIV Nasıl Bulaşır?
HIV, enfekte bir kişinin kan, semen, vajinal sıvı veya anne sütüyle temas sonucu bulaşır. Virüs, korunmasız cinsel ilişki, kontamine iğnelerin kullanımı, kan nakli veya doğum sırasında bulaşabilir.
Ancak, HIV şu yollarla bulaşmaz:
– Dokunma, sarılma, öpüşme
– Ortak tuvalet kullanımı
– Aynı havuzda yüzmek
– Sivrisinek ısırıkları
Bu yanlış bilgilerin ortadan kaldırılması, HIV ile yaşayan bireylere yönelik ayrımcılığı azaltmak için çok önemlidir.
HIV ve AIDS Tedavisinde İlerlemeler
HIV’in kesin bir tedavisi olmasa da antiretroviral tedavi (ART) sayesinde virüs kontrol altında tutulabiliyor. ART, HIV’in çoğalmasını engelleyerek bireylerin sağlıklı bir yaşam sürmesine olanak tanıyor.
Düzenli tedavi gören bir birey, ‘tespit edilemez = bulaştırmaz’ (U=U) prensibiyle, HIV’in başkalarına bulaşmasını önleyebilir.
Farkındalık ve Önleme
HIV’den korunmanın en etkili yolları şunlardır:
Korunma yöntemleri: Prezervatif kullanımı, HIV bulaşma riskini önemli ölçüde azaltır.
Düzenli testler: Özellikle risk altındaki bireylerin düzenli olarak HIV testi yaptırması, erken teşhis açısından hayati önem taşır.
Eğitim ve bilinçlendirme: Toplumun, HIV hakkında doğru bilgiye ulaşması ve önyargıların azalması için eğitim programları şarttır.
HIV ile Yaşayan Bireylerle Empati
HIV pozitif bireyler, toplumda sıklıkla önyargı ve ayrımcılıkla karşılaşıyor. Oysa ki HIV, bir insanı tanımlayan bir özellik değildir. Bu bireyler de herkes gibi destek, sevgi ve anlayışa ihtiyaç duyar. Dünya AIDS Günü, bu konuda empati yapmayı öğrenmek için bir fırsat.
Hepimize Düşen Görevler
1. Bilgi edinmek: HIV ve AIDS hakkında doğru bilgileri öğrenmek.
2. Test yaptırmak: Kendi sağlık durumumuzu düzenli olarak kontrol ettirmek.
3. Farkındalık yaratmak: Çevremizi eğitmek ve doğru bilgileri paylaşmak.
4. Destek olmak: HIV pozitif bireyleri dışlamamak, onlara destek olmak.
Unutmayalım ki HIV/AIDS mücadelesi yalnızca bireysel bir sorumluluk değil, toplumsal bir görevdir. Bugün bir adım atarak hem kendi sağlığımızı koruyabilir hem de bu mücadelede fark yaratabiliriz.
Haydi, farkındalık yaratmaya ve birlikte güçlenmeye!
Sağlık ve Sevgiyle Kalın.
Şeref Taylan Berber
1 Aralık 2024